Blog

Ramp op ramp

Het is 13 mei, een paar dagen nadat we zijn teruggekeerd uit Nepal en 24 uur na de nieuwe 7.4 aardbeving. Het is bijna niet te bevatten, deze tweede natuurramp. Het epicentrum lag dit keer op een zelfde afstand van Kathmandu als op 25 april, maar nu niet in het noordwesten, maar 80 km in het noordoosten, op dezelfde breuklijn. Het centrum lag gisteren om precies te zijn bij Bigu Gompa/Loting in het Gaurishankar-gebied. We liepen door deze dorpjes via de Upper Great Himalaya Trail in 2012. Het is een groen en vruchtbaar gebied en daardoor flink bewoond met overal dorpjes. Toeristen komen er nauwelijks; wel in het 20 km oostelijker gelegen Rolwaling-dal.

Naast het Rolwaling-dal is het Solo-Khumbu-gebied met de Everest zwaarder getroffen dan bij de vorige beving. Lukla ligt 65 km oostelijk van het nieuwe epi-centrum, en de Mount Everest zelf op 85 kilometer. Gisteren vernamen we direct van Chhiree Sherpa (uit Kathmandu) dat hij, zijn familie en Ngima Geljen oké zijn, evenals hun huis. Vanmorgen meldde hij dat zijn huis in Mera (20 km ten zuiden van Lukla) grotendeels is ingestort. Nu zou 90% van alle huizen in Solo-Khumbu en Rolwaling zijn verwoest, verschrikkelijk. Ngima Geljen stuurde ons bijgaande foto van de aardverschuiving vlakbij zijn huis in Ghat/Teka na de eerste aardbeving. Hij heeft vorige week een nood-onderkomen gemaakt voor zijn moeder en was inmiddels terug in Kathmandu, om van alles en nog wat te regelen voor de wederopbouw van hun dorpje. Hij vliegt morgen opnieuw naar Lukla. Chhiree gaat ook naar het Solo-gebied om de stand op te nemen en te werken aan het herstel van zijn huis.
Onze gedachten zijn bij alle getroffenen. ’t Was al duidelijk dat de wederopbouw van Nepal een gigantische klus gaat worden. Dat wordt nu nog pregnanter. Kortom onze steun blijft nodig! Of het nu is via giro 555, via de Stichting Topaspiraties of via andere persoonlijke initiatieven.

N.B.
– Het US Geological Survey zegt schetst in dit artikel de kansen op naschokken/nieuwe bevingen in Nepal.

Terug – Hulp nog lang nodig

Gek om nu al terug te zijn in Nederland, terwijl we dachten pas half juni weder te keren, met een Tibet-expeditie achter de rug. Het is een mix van gevoelens. Het drama in en voor Nepal. Wat wij zelf meemaakten tijdens de aardbeving en de drukke dagen daarna.

En dan ben je plots weer thuis, in het mooie frisgroene Salland. In alle luxe die we hier hebben.
We gaan het leven opnieuw bezien en de koers bepalen. Ik verlang op het moment eigenlijk vooral naar een paar dagen rust op m’n kantoor. De tijd hebben om van alles fatsoenlijk af te werken. Tijd voor achtergrondartikelen over de aardbeving – in Kathmandu was het met de verbindingen meestal niet te doen om internetlinks te openen, en al zeker niet om op internet te surfen. En verder de tijd te hebben voor familie, vrienden, netwerk en voor onszelf. Het werk weer op te pakken. En ons verder in te zetten voor Nepal. Want de klus is daar nog lang niet geklaard. In de bergen zijn de verwoestingen niet alleen verschrikkelijk, vooral is de infrastructuur weg, veelal voetpaden. Door de vele aardverschuivingen zijn er niet alleen veel wegen en paden versperd, vooral is de grond van de berghellingen instabiel. De moesson (half juni – begin september) zal de de toestand verder verslechteren. Een interessant artikel in dit kader is gepubliceerd door de British Geological Survey: de grote aardverschuivingen van 25 april zijn in kaart gebracht. Er zijn 6 locaties geïdentificeerd, die potentieel kunnen leiden tot een totale vallei-blokkade en daarmee de loop van de rivier verhinderen, met alle gevolgen van dien.

Nu is de aandacht (uiteraard) vooral gericht op het hartverscheurende menselijk leed. Straks volgt de wederopbouw van de huizen. Structureel opnieuw bouwen vereist herstel van de infrastructuur. En dan hebben we het nog niet over het structureel aanpakken van deze infrastructuur. Dat was trouwens altijd al een uitdaging, evenals water- en elektriciteitsvoorziening. En onderwijs. Tot overmaat van ramp zijn vele scholen verwoest: van de 300.000 verwoeste gebouwen/huizen, zijn er 10.000 scholen/overheidsgebouwen.
Kortom, er is nog lange tijd hulp nodig voor Nepal.

Het is hartverwarmend om te zien dat via giro 555 tot nu toe bijna 19 miljoen euro is opgehaald. En vele euro’s extra via vele persoonlijke initiatieven. Via de Stichting Topaspiraties is de stand van de donaties op dit moment € 22.500,- een prachtig bedrag. Dit bedrag wordt 100% gedoneerd aan eerste noodhulp voor slachtoffers uit het Langtang-dal en als bijdrage aan de wederopbouw van twee dorpjes. Zie hiervoor ook het blog van 28 april.
Grote dank aan iedereen die gedoneerd heeft! Verder dank aan eenieder die zijn/haar betrokkenheid en steun betuigd heeft de afgelopen weken. En niet te vergeten, dank aan onze partners en sponsors, die ons steunden en hun vertrouwen gaven.

Katja Staartjes en Henk Wesselius

P.S. Wanneer er nieuws te melden is in het kader van Nepal en de (besteding van de) donatie-gelden, zal ik mij met een nieuw blog melden.

Afscheid team – Naar huis

Vanavond vertrekken we uit Kathmandu, terug naar Nederland. De expeditie zit erop, of beter gezegd, wat een expeditie had moeten worden naar Gurla Mandhata (7694 m) in Tibet.

Ten aanzien van Tibet gingen we uit van ‘driemaal is scheepsrecht.’ In 2008 sloten de grenzen een week voor vertrek (Shishapangma) ivm de Olympische Spelen. In 2012 gingen we in de herkansing, maar dat najaar werden er plots geen permits afgegeven. Nu leken de sterren goed te staan. Al meer dan een jaar was ik in direct contact met zowel de CMA in Beijing als de CTMA in Lhasa. Chhiree en Firante Treks (die de permit regelde), waren vol optimisme. Toch was het spannend tot het laatste moment. De dag dat we naar Nepal vlogen (20 april), was er de definitieve bevestiging van de toestemming. De eerste permit voor Gurla Mandhata sinds vele jaren! Ook in andere opzichten zag het er veelbelovend uit: een uitstekende samenwerking met Chhiree in Nepal en met onze sponsors in Nederland. Qua expeditiematerialen en communicatiemiddelen hadden we het allerbeste bij ons. Niet eerder had ik me zo tot in detail verdiept in een berg en de klimroute. En tot slot het klimteam: zulke ervaren, sterke Sherpa’s maakten niet eerder deel uit van ons team.

Gurla en Tibet, het heeft niet zo mogen zijn.
We zouden als team starten op 30 april, na de acclimatisatietocht van Henk en mijzelf in Helambu. Op de dag van de aardbeving – 25 april –  kwam Dawa met z’n motor teruggereden uit het Annapurna-gebied. Hij bleef ongedeerd. En dat gold ook voor de rest van ons team; Chhiree en Ngima Geljen in Kathmandu en voor Henk & mijzelf in Helambu. Wij hebben een engel op onze schouders gehad.
Vele anderen hadden dat geluk niet. Afgelopen week werd steeds duidelijker hoeveel mensen en gebieden in Nepal zijn getroffen en hoe gigantisch de schade is.
Tja, wat stelt het beklimmen van een berg dan nog voor? Of beter gezegd het niet kunnen beklimmen van een berg? Uiteraard zijn we zeer teleurgesteld, maar het mag geen naam hebben bij de ellende die deze natuurramp met zich meebrengt voor Nepal. Hulp is hard nodig. Nu en straks. Afgelopen anderhalve week hebben we ons daarvoor kunnen inzetten. En het is een hart onder de riem voor de Nepalezen, dat velen dat hebben gedaan.

We melden ons in een volgend blog vanuit Nederland. En uiteraard komen we terug ten aanzien van de gedoneerde gelden.

Een goede verdeling

Hoe zorg je ervoor dat ingezamelde gelden goed terecht komen? En goed worden verdeeld? Dat is nog niet zo eenvoudig. En al helemaal niet met een ramp van deze omvang, in een slecht georganiseerd land als Nepal.

Vandaag bezochten we een kamp waar geëvacueerden uit het gebied Langtang verblijven. Zij bevestigen de indruk die we overal krijgen: de bevolking is zeer ontevreden over de handelwijze van de regering na de ramp. Men ziet geen enkele vertegenwoordiger in het openbaar en al helemaal niet in de rescue camps. Verder is er boosheid over de reddingsoperaties: pal na de ramp zijn als eerste de rijke toeristen en mensen met goede relaties zijn geholpen. En volgens de Nepalese regering zou de hulp uit het buitenland niet meer nodig zijn, men zou het nu alleen wel af kunnen. Dat laatste is lachwekkend, kijkend naar de problematiek in de bergen en de moesson die nog moet beginnen.

Het kamp waar we vandaag waren, is een initiatief van de Yellow Monastery (vlakbij Swoyambhunath). Het is een groot, prachtig geel klooster en de monniken hebben op het terrein een tentenkamp opgezet voor de getroffenen uit het Langtang-dal. Zij worden er verzorgd met eten, drinken, kleding, tenten en dekens. De monniken voorzien daarnaast de gewonden in de nabijgelegen ziekenhuizen van eten en drinken. In Nepal moet de patiënt (familie) daar namelijk zelf voor zorgen, dat is geen ziekenhuis-taak.

In het Yellow Monastery Camp verblijven nu zo’n 80 getroffenen uit het Langtang-dal. Elke dag komen er mensen bij, ontslagen uit het ziekenhuis danwel net geëvacueerd. Drie mannen hebben de leiding, dat is direct duidelijk. Ze gebaren ons te gaan zitten. En dan doen ze hun verhaal, niet één keer, maar wel drie keer. Over wat ze hebben meegemaakt, en hoe ze er hier aan toe zijn. Naast het verdriet, verzorgen van de gewonden en het organiseren van het nieuwe leven in dit kampje, is er gisteren een stap gezet naar de toekomst: er is een Langtang Disaster Relief Fund opgericht. En de drie mannen hebben een gezamenlijke bankrekening geopend. Niet op naam van het Relief Fund. Dat heeft te maken met een nieuwe maatregel: nieuwe NGO’s/initiatieven naar aanleiding van de aardbeving moeten alle bijgeschreven donaties afstaan aan de regering. Sterker nog, de bank sluist de gelden direct door. Te gek voor woorden.

Op dit moment staat de teller aan gedoneerde gelden via de Stichting Topaspiraties op 20.000 euro, een prachtig bedrag. En uiteraard van het grootste belang dat de geschonken gelden 100% goed besteed worden. De gesprekken met alle betrokkenen geven ons persoonlijk een steeds beter beeld hoe we dat het beste kunnen doen en op welke wijze. Zo hebben we besloten directe ondersteuning te bieden en een deel contant te overhandigen. Inmiddels hebben we 9000 euro verdeeld over: het aardbevingsfonds van de Sapta Gandaki School (tbv kinderen die hun ouders hebben verloren), de Yellow Monastery (noodhulp Langtang-kamp), twee bevriende gezinnen uit Kyangjin Gompa die huis en vrouw zijn verloren en tot slot het dorpje Teka, als bijdrage aan de wederopbouw van de 8 huizen. Voor de besteding van de resterende gelden zullen we een aantal maanden de tijd nemen, opdat we zeker weten dat deze donaties goed terecht komen. Via deze site komen we hier op terug.

In ieder geval grote dank aan alle donateurs!

Lange adem

Wij hebben inmiddels onze vrienden uit het Langtang-dal ontmoet. Wat een leed en wat een confrontatie. Als je de foto’s ziet van het dorp Langtang, dan geloof je het niet (de foto boven is genomen door een helicopterpiloot). Tonnen en tonnen puin zijn over het dorp heen gedenderd. Hier had je werkelijk geen schijn van kans. Er zouden 300 mensen onder het puin liggen, waaronder zo’n 100 toeristen. Ook hebben hier vele jaks en paarden de dood gevonden.
Zo ook de twee paarden van Chhembel, vertelde hij ons gisteren. Toevallig was hij met drie van de vier kinderen in Kathmandu ten tijde van de aardbeving. De oudste dochter Tsering, die onlangs examen deed, was op 25 april in hun lodge in Kyangjin Gompa. Ze werd eergisteren geëvacueerd. Het is een droevig weerzien, wetende dat ze alles kwijt zijn; echtgenote en moeder Ngima Dolma, hun huis/lodge, hun bezittingen inclusief 2 paarden.

Wat er komende tijd gaat gebeuren is onduidelijk. De totale infrastructuur naar het Langtang-dal is weg: de autoweg Trisuli – Syabrubensi is op vele plekken verwoest door aardverschuivingen. Daarnaast is het voetpad door het Langtang-dal grotendeels verdwenen. En dan dus de puinbak in het brede dal zelf. Hoe krijgt men in hemelsnaam de bouwmaterialen terplekke?
Het is eigenlijk nog te vroeg, maar toch is er al discussie over de locatie zelf onder de overlevenden. Niet alleen de plek van het dorp Langtang wordt niet langer als veilig gezien, ook de plek van Kyangjin zou niet oké zijn. Dit hooggelegen dorp aan het einde van het dal blijkt namelijk indirect ook geraakt door Langtang Lirung: er ontstond een lawine van ijs en brokstukken vanaf de Langtang Lirung gletsjer. De huizen waren toen al door de trillingen verwoest, maar de brokstukken liggen momenteel verspreid tussen de huizenresten.

De prioriteit ligt nu bij de eerste hulpverlening, verzorgen gewonden, bergen overledenen, eten en onderdak verzorgen voor de ontheemden. Straks wordt dat het herstellen van de infrastructuur. Maar in het geval van de dorpen Langtang en Kyangjin – en vast ook nog voor een aantal andere bergdorpen – komt daar dus een veel basalere vraag bij: waar gaan we het dorp opnieuw opbouwen?
Het wordt een zaak van lange adem. Hulp is niet alleen nu gewenst, maar ook straks, over een paar maanden en over een jaar. Het herstel van deze ramp zal jaren vergen. Kortom, onze hulp is ook dan nog nodig.

De balans opmaken

Overal in Nepal werd en wordt de balans opgemaakt ten aanzien van de geleden schade. Met name voor de afgelegen en hoge berggebieden is dat nog niet volledig gelukt. Deze zijn nog niet 100% bereikt door de hulpdiensten of men kan vanuit Kathmandu geen contact krijgen met de familie. In Kathmandu zelf wordt het weer drukker in de straten, maar overheidsgebouwen en scholen zijn nog dicht. Evenals veel winkels en restaurants. Er zijn nog maar weinig toeristen over en veel bewoners uit Kathmandu zijn vertrokken naar hun geboortedorp. Ofwel vanwege de schade hier of daar, om de bezittingen te checken, dan wel omdat men bang is voor ziektes in de hoofdstad.

Henk en ik zijn inmiddels terug in ons hotel. Er moet eea afgehandeld worden in het kader van de afgeblazen expeditie, maar vooral zijn we alles in kannen en kruiken aan het gieten voor een goede besteding van het geld dat is/wordt ingezameld via de Stichting Topaspiraties. Zo waren wij gisteren bij de Sapta Gandaki Boarding School, waar een gedeelte van het gedoneerde geld naar toe gaat. Tshewang Lama Sherpa is het hoofd van de school en we hebben een paar uur met elkaar gesproken. Totaal zijn er 250 leerlingen, 180 daarvan zijn inwonend, en daarvan is 50% dakloos geworden vwb het geboortedorp. Ten minste drie leerlingen hebben beide ouders verloren en zeker acht leerlingen zijn één ouder kwijt. Met een aantal is nog geen contact geweest.
De Sapta Gandaki School richt een ‘earthquake basket’ op, om een aantal van de leerlingen die geen ouder(s) meer hebben, direct te ondersteunen. Het gaat om dagelijkse kosten als eten, kleding en onderwijs. Een deel van de ouders betaalde dit namelijk zelf aan de school, of ontving het geld cash van sponsors. Die inkomsten vallen nu weg, waardoor een kind eigenlijk niet meer op school kan blijven. Eeuwig zonde, want juist onderwijs is zo hard nodig voor de wederopbouw en ontwikkeling van Nepal. Verder zal een deel van de basket gebruikt worden voor de opbouw van het zwaar getroffen gebied Langtang, waar een groot deel van de kinderen vandaan komt.

Het gesprek met Tshewang en zijn vrouw Kami vond plaats in de nieuwe eetzaal (zie foto boven). Samen met een nieuwe keuken, is dat het laatst afgeronde project vertelt Tshewang. Overigens wordt er tijdelijk door alle leerlingen in de eetzaal geslapen. Men voelt zich nog niet veilig genoeg in het gebouw zelf. Niet alleen de dekens, maar ook de tandenborstels, getuigen van de verplaatsing.
Als we een rondje maken over het terrein en door de school, laat Tshewang ons trots de 16 nieuwe HP-beeldschermen zien. Deze warden in 2014 gekocht van het gedoneerde geld bij de boekpresentatie van Lopen over de grens – Great Himalaya Trail door Nepal. Mooi om nu zelf te zien wat er met dit geld gedaan is. Dank aan alle donateurs!
“Wat is het volgende project?” vragen we ten slotte. “Een scheikunde-lab”, Tshewang glundert. “Maar dat is voor de toekomst, First things First.”

Belangstelling om geld te doneren voor de o.a. de earthquake basket van de Sapta School?
Dat kan op IBAN NL38 INGB 0009358478 tnv Stichting Topaspiraties. Zie ook blog Donatie mogelijkheden.

Rest in peace

ff, wat een dagen vol emoties. Het totale drama in dit land… waarbij de vele vermisten zolangzamerhand worden opgegeven. Daar kwam gisteren bij, dat we hoorden dat onze vriendin Ngima Dolma is bedolven onder de lawine in Langtang. En daar bovenop dat Marc Cornelissen en Philip de Roo zijn omgekomen op het smeltende pool-ijs. De hoop vervloog definitief voor deze twee inspirerende mannen met een prachtige missie. Afschuwelijk allemaal. Onze gedachten gaan uit naar de families.

Ngima Dolma was de echtgenote van Chhembel, en de moeder van Tsering Lama. Wij sponsoren Tsering en het gezin uit Kyangjin Gompa (3800 m, Langtang-gebied) al vele jaren. Tsering gaat sinds 2003 naar de Sapta Gandaki Boarding School. Met haar vader Chhembel en zijn vriend Norbu, deden Henk en ik een stuk van de Great Himalaya Trail (Kyangjin Gompa over de Tilman’s pass naar Last Resort, een uiterst wilde etappe). Nu blijkt dus dat niet alleen Norbu zijn huis en vrouw is verloren, maar ook Chhembel. Deze twee vrienden van ons blijven ieder achter met vier kinderen. Beide vrouwen waren ten tijde van de aardbeving in het lager gelegen dorp Langtang, waar op dat moment een begrafenis aan de gang was. Door de aardbeving brak een gigantisch stuk van de berg Langtang Lirung (7227 m) af, en praktisch het hele dorp is bedolven. Iedereen is levend begraven, waaronder een groot aantal trekkers.
Kyangjin Gompa, aan het einde van het dal, is ook min of meer weggevaagd; praktisch alle lodges hebben het begeven door de trillingen. Er zijn nu nog circa 130 dorpelingen ter plaatse. Zij willen niet vertrekken vanwege hun bezittingen; er wordt geplunderd. Je houdt het niet voor mogelijk, maar het gebeurt schijnbaar.
Naast alle slechte berichten leek er even een wonderbaarlijk bericht te zijn. Mundu zou overeind zijn gebleven. Mundu ligt tussen de dorpen Langtang en Kyangjin, en bestaat uit een paar aan elkaar gebouwde huizen op houten palen. Een bouwstijl die je ook in Tibet ziet. Deze simpele, oude onderkomens zouden alles hebben doorstaan. Een klein sprankje hoop… leek het. Maar het blijkt niet te kloppen met de werkelijkheid, krijgen we zojuist door van Tsering, die vandaag weg-gehelikopterd is vanuit Kyangjin naar Kathmandu.

N.B. De gezinnen van Chhembel en Norbu uit Kynangjin Gompa zullen vanuit de donaties aan de Stichting Topaspiraties financieel worden ondersteund voor het weer opbouwen van hun leven en huis.
Zie blog donatie-mogelijkheden: http://www.gurlamandhata.nl/blog/donatie-mogelijkheden/

Intense betrokkenheid

Mooi om te zien hoeveel betrokkenheid er is bij de schrijnende situatie in Nepal. En dat er groots gedoneerd wordt. We zagen zojuist – donderdag 30 april middag – dat de stand op giro 555 inmiddels op 2,3 miljoen euro staat.
En voor de rechtstreekse projecten via Stichting Topaspiraties is inmiddels 8000 euro ontvangen. Heel veel dank aan alle donateurs! En aan de ontplooide initatieven zoals de inzameling door The Next View, Kathmandu Outdoor en Studio Dynamica. Ook van vele anderen ontvingen we persoonlijk bericht dat ze zich inzetten voor de donaties, geweldig!

Wat een voordeel trouwens, zo snel als alles bekend is, met de huidige communicatiemiddelen. Maar dan moet je er wel toegang toe hebben natuurlijk. Nu hadden wij telkens de beschikking over de Thuraya satellietapparatuur, maar we kunnen nu ook weer wat uitgebreider het nieuws volgen, want de elektriciteit is terug in Kathmandu. Ook krijgen we weer wat meer ‘lucht’; de eerste dagen werden we geleefd en was het erg behelpen met de voorzieningen. We kamperen hier trouwens nog steeds in Kapan, bij Chhiree. Maar het leven verplaatst zich deels weer naar binnen, in huis. Tijdens onze Nepal Traverse hebben we bij vele mensen thuis mogen verblijven, maar dat was bijna nooit langer dan een dag. Het is bijzonder om nu al vier dagen dagen bij Chhiree en zijn uitgebreide familie te gast te zijn.

De feiten rondom de aardbeving worden steeds duidelijker en stemmen heel verdrietig. Steeds duidelijker wordt hoe groot de verliezen in de bergen zijn. Het dorp Langtang is bijvoorbeeld geheel weggevaagd door een lawine. Er zijn vele vermisten, waaronder de vrouw van onze vriend Norbu Tamang. Ook zijn er honderden paden en wegen verwoest, zoals die van Dhunche naar Trisuli. En dan moet de moesson nog beginnen. De wederopbouw zal ongelooflijk veel energie gaan vragen. Kortom, van het grootste belang dat het gedoneerde geld van deze natuurramp volledig ten goede komt aan de slachtoffers en wederopbouw van Nepal.

Donatie mogelijkheden

De tragedie die Nepal heeft getroffen is van ongekende omvang. “Hoe kunnen we helpen?”, die vraag krijgen we van verschillende kanten. Doneren helpt Nepal!

Dat kan uiteraard via Giro 555 van de Samenwerkende Hulp Organisaties.

Rechtstreekse ondersteuning is mogelijk via de Stichting Topaspiraties en bankrekening NL38 INGB 0009358478. Via deze expeditiestichting ondersteunen Henk en ik sinds 2003 een gezin in Kyangin Gompa (Langtang-gebied) en een school in Nepal (de Sapta Gandaki Boarding School).

Elke euro is welkom en behulpzaam. Ik zal mij er persoonlijk over ontfermen dat dit geld goed terecht komt. Het geld zal besteed worden aan de wederopbouw van huizen in twee dorpen:

• Kyangin Gompa (3800 m): de getroffen gezinnen verbonden aan de Sapta Gandaki Boarding School;
• Teka (2700m, behorend tot en gelegen boven het dorp Ghat, in het Everest-gebied): acht gezinnen.

Waarom deze bestemming?
Het Langtang-gebied is een van de zwaarst getroffen gebieden. Daarnaast is het goed toegankelijk vanuit Kathmandu en populair onder wandelaars en klimmers. Vanuit onze relatie met de school en onze vrienden in Kyangin, kunnen we ook rechtstreeks contact onderhouden over de bestemming van het geld.
We kiezen daarnaast voor Teka omdat alle 8 huizen in dit gehuchtje verwoest zijn, waaronder de woning van onze teamgenoot Ngima Geljen Sherpa.

Gurla Expeditie wordt afgebroken
Over de vraag of we doorgaan met onze expeditie naar Gurla Mandhata (moreel en mentaal) hoeven we niet langer na te denken. Er is voor ons beslist. Sinds einde van de ochtend is duidelijk dat we de expeditie afbreken. Het zal niet mogelijk zijn om de grens over te gaan en de berg te bereiken. De grens met Tibet bij Kodari-Zangmu is gedurende minimaal een maand gesloten, is door de Chinese autoriteiten afgekondigd. Verder is het überhaupt onmogelijk om de berg via deze grensovergang te bereiken: de weg is zowel verwoest aan de Nepalese als Tibetaanse kant. Het vraagt in Tibet minimaal een maand om alles te herstellen, voor het Nepalese stuk is dat nog niet bekend. Zelf schatten we in dat de sluiting langer zal duren, gezien de ernst van de verwoestingen bij Kodari en de komende moesson.
Alternatieve routes zijn er niet op het moment: via Lhasa naar Gurla Mandhata gaan is geen optie, want alle jeeps worden logischerwijs ingezet voor Tibetaanse reddingsoperaties. Ook via de kleine grenspost in het westen (Hilsa, via Simikot) is geen optie, want sinds een paar jaar dicht om politieke redenen. Er kan trouwens geen enkele berg meer in Tibet worden beklommen dit voorjaar. Sterker nog, lopende expedities worden afgebroken.
Kortom, ons Gurla-project is over. Een grote teleurstelling, die uiteraard in het niet valt bij het drama dat zich afspeelt in Nepal. De prioriteit is duidelijk: we gaan helpen dit land weer op te bouwen.

Leven weer oppakken

Gisterenmiddag kwam het leven in Kathmandu weer wat op gang. Mensen waren op straat, winkeltjes openden, er was wat verkeer. Topdrukte was het bij de enkele locatie met een generator; hier kunnen mobieltjes worden opgeladen. Iedereen had de accu leeggebeld met familie en naasten. Voor elk telefoontje moest je zo’n tien pogingen doen, want netwerken lagen plat of waren overbelast. Dat ondervonden ook wij toen we na de beving Chhiree probeerden te bereiken.
Tot gisteren 15 uur was het van overheidswege niet toegestaan om in gebouwen te verblijven ivm mogelijke naschokken en instabiliteit. Het avondeten van gisteren – dal bhat, rijst met linzen – aten we gisteren voor het eerst bij Chhiree thuis. Tot de honden in de hele wijk als een gek tekeer gingen. We renden direct naar buiten, en inderdaad, een paar lichte naschokken volgden. De uren daarna volgden nog enkele trillingen, waardoor iedereen in deze wijk buiten bleef. Elektriciteit en water is in sommige stukken van Kathmandu weer beschikbaar, waar wij zitten nog niet. Mineraalwater is wel te koop en sommige Sherpa’s beschikken bij hun huis over een bron, dus op die manier kan in ieder geval worden gekookt en gedronken. We zijn in ieder geval bevoorrecht dat we hier zitten en zo geweldig worden opgevangen. Helikopters vliegen sinds zondag af en aan, binnenlandse vluchten zijn sinds gisterenmiddag weer opgestart. Ook horen we grote internationale vliegtuigen over scheren – ca 200 m boven ons, pff – maar volgens Chhiree zijn het vooral vrachtvliegtuigen.
We hebben gisteren onze handen vol gehad aan het ophalen van onze bagage bij ons hotel – gesloten, maar onaangetast – het opladen van apparatuur en verzorgen van wat communicatie. Ik heb zelf nog niet de mogelijkheid gehad om goed het internationale nieuws rondom de aardbeving te checken. Soms zie je op het net eerder de zaken voorbij komen, dan hier op de plek zelf. Maar de meeste feiten komen toch eerst hier voorbij – via mensen terplekke en radio/kranten. De omvang van de ramp begint steeds duidelijker te worden: meer dan 4000 doden zijn inmiddels geteld, dat aantal zal zeker nog oplopen, want vele bergdorpen zijn nog niet bereikt. De schatting is dat tegen de 9 miljoen mensen direct geraakt zijn door de beving, op een totale bevolking van 24 miljoen Nepalezen. Via helikoptervluchten komt nu ook meer zicht op de aardverschuivingen, die op overal in de bergen paden en wegen hebben bedolven. Qua toeristische gebieden zijn het meest getroffen: Langtang en Helambu. Het hele dorp Langtang (3000 meter) is weggevaagd door het afbreken van een stuk van de berg Langtang Lirung. Er wordt gemeld dat onder de doden mogelijk 100 toeristen zouden zijn. Er zijn nog geen reddingsoperaties die kant op gegaan. De meeste vluchten gaan naar het Everest-gebied; helaas zijn relaties en geld de manieren om in dit land voorrang te krijgen.
Over Tibet is weinig bekend. De expedities aan de Everest-noordkant zouden afgebroken moeten worden, maar bevestigd is dat hier nog niet. We hoorden zojuist (8 uur in ochtend) dat Nyalam ongedeerd is, maar Kodari, de grenspost naar Tibet, grotendeels verwoest. Evenals de weg naar de grens en pal over de grens naar Zangmu. Dat stemt ons persoonlijk niet positief. Maar vooral maakt deze ramp heel verdrietig. Verdrietig over de situatie en het perspectief voor dit land. In een volgend blog meer over hoe we kunnen helpen.
P.S. Dank voor alle steunbetuigingen. Excuus dat we niet overal op kunnen reageren, maar het is een hele toer om hier überhaupt te kunnen communiceren.

Geen woorden voor

Wat te zeggen na wat er in Nepal is gebeurd? Er zijn eigenlijk geen woorden voor, zo vreselijk voor de getroffenen en dit land. De mensen die het leven lieten, de gewonden, de nabestaanden. En het nog veel grotere aantal Nepalezen dat hun huis met alle bezittingen kwijt is, en velen daarmee ook hun bron van inkomsten (de teahouses en lodges). In dit blog geef ik weer hoe wij de aardbeving meemaakten.

Het was even voor 12 uur, 25 april, we hadden net de lunch besteld in een alleenstaande lodge (Thotundanda, 2200 m, vlak voor Gholphu Bhanjyang). Het weer was in de nacht van vr op za heel slecht geweest, met regen, onweer en storm. Die ochtend was miezerig en mistig. In eerste instantie namen we binnen plaats in de lodge, maar uiteindelijk gingen we buiten zitten, op het binnenplaatsje. We waren de enige gasten. De thee was net gebracht, toen het ineens onbegrijpelijk vreemd begon te waaien. Een paar seconden later trilden de muren en gelijk er achteraan, kwamen de bevingen uit de grond. Zo surrealistisch. Pal daarna stortte de eerste muur in. Ik rende via de uitgang de binnenplaats af, waarbij er op dat moment allemaal stenen naar beneden vielen en de ingang instortte. Henk rende daarom de andere kant op, naar een veldje, aansluitend op de binnenplaats. Ik stond buiten de lodge, toen een deel van de buitenmuur volledig instortte. Het beving kwam in twee golven, de eerste ongeveer twee minuten en daarna volgde een tweede. Bizar om te beleven. De mensen van de lodge zelf hadden allen tijd om uit de keuken naar buiten te kunnen komen. De verwonding bleef beperkt tot een lichte hoofdwond van grootmoeder. Qua schade aan de lodge ging het om twee ingestortte muren en de ingang.
Na een tijdje, toen we zelf ook weer rustiger waren, zijn we vertrokken. We hadden op dat moment nog geen idee van de omvang van deze beving. Henk en ik waren het wel snel eens dat we niet door zouden lopen. We kennen de route goed, en de lodges hogerop zijn slechter qua constructie, dus we vermoedden zwaardere beschadigingen. Daarnaast vonden we het ook totaal ongepast om hier dan nog als toerist door te lopen. We konden beter eerst uitzoeken hoe het in de rest van Nepal zou zijn en zijn dus omgekeerd. Eerst terug richting Chipling. De huisjes die op dat stuk stonden, lagen allen in puin en waren verlaten. In Chipling waren de huizen deels verwoest en zaten de mensen bij elkaar buiten. Er waren hier zover wij zagen geen gewonden.
Iedereen bracht de nacht door onder een zeil. Wij lagen onder de hemel, en toen het begon te regenen sliepen we onder het afdak van een huis. Om de paar uur was er een naschok, sommigen angstaanjagend en bij andere had ik het gevoel alsof we gewiegd werden. Per saldo kwam van slapen niet veel terecht. Bij het krieken van de dag, om vijf uur, zijn we weer op pad gegaan. Terug naar Kathmandu. Het lukte niet om met iemand contact te krijgen daar, dus we wisten niet hoe met Chhiree zou zijn en de rest van ons team, en met Kathmandu.
De schade die we in de tocht terug aanschouwden was gigantisch. Totaal verwoeste dorpjes, vaak totaal verlaten (foto boven is Pati Bhanjyang). In Chisopani werden we geconfronteerd met de eerste doden (tien) en gewonden, die op dat moment via vier helikoptervluchten geëvacueerd werden. We waren inmiddels via onze satelliettelefoon op de hoogte van ’t feit dat het epicentrum op zo’n 90 km afstand ten westen van ons lag, boven Gorkha (Manaslu-gebied), en dat Chhiree, Ngima Geljen en Dawa gezond zijn.

Inmiddels kamperen wij bij Chhiree op een veldje in de Sherpa-wijk Kapan. Iedereen zit en slaapt hier nog buiten. Er is geen electra en water, winkels en hotels zijn voornamelijk gesloten. Het openbare leven ligt stil.
Hoe we verder gaan met Gurla Mandhata is nog onduidelijk. Er spelen allerlei factoren mee. Puur praktisch: kunnen we Tibet nog inkomen? Het gebied bij de grensovergang is een van de zwaarst getroffen regio’s. Net zo belangrijk zijn het morele en mentale aspect, na dit drama en binnen het team.
Wordt vervolg in een volgend blog.